بـاریـم انـمـا یـعـنـی چـه؟

باریم انما نوعی عکسبرداری از روده بزرگ با اشعه x است. از باریم انما می‌‌توان برای تشخیص بیماری‌‌های روده یا اختلالاتی که روده بزرگ را متاثر می‌کند، استفاده کرد. در این روش برای اینکه روده‌ها با اشعه x قابل رؤیت باشند، با یک ماده حاجب حاوی باریم از طریق تنقیه پر می‌‌شوند. دو روش برای انجام باریم انما وجود دارد:

• در روش اول ماده حاجب تزریق می‌شود و فقط اختلالات بزرگ روده نشان داده می‌شود.

• در روش دوم، علاوه بر ماده حاجب، هوا هم داخل روده تزریق می‌‌شود. در این روش اختلالات کوچک‌تری هم که در جدار کولون وجود دارد، نمایان می‌‌شوند.

گاهی به علل خاص پزشکی یا به علت مسن بودن بیمار، روش اول که زمان کمتری نیاز دارد و بیمار را کمتر اذیت می‌‌کند، انجام می‌‌شود ولی هرگاه شکی وجود داشته باشد یا نتایج کافی نباشد روش دوم هم به کار می‌رود. باریم انما در موارد زیر انجام می‌شود:

• تشخیص بیماری‌‌های التهابی روده

• تشخیص اختلالات روده بزرگ مثل تنگی‌ها

• بررسی روده در کسانی که تغییراتی در عادات
اجابت مزاج خود دارند یا دچار کم‌خونی یا کاهش وزن بی‌دلیل هستند

• تشخیص بدخیمی‌‌های روده

قبل از انجام باریم انما موارد زیر را به پزشک خود گزارش کنید:

• بارداری یا احتمال بارداری

• حساسیت به لاتکس (لاتکس ماده‌ای است که در ساختمان بسیاری از مواد حاجب به کار می‌‌رود و در صورت حساسیت به آن باید از مواد حاجبی که لاتکس ندارند، استفاده کرد.)

• حساسیت به باریم

• بررسی اخیر لوله گوارش فوقانی با باریم

قبل از باریم انما معمولا آمادگی‌‌هایی برای پاک کردن روده از مدفوع صورت می‌‌گیرد مانند عدم مصرف مواد غذایی مایع به مدت یک تا دو روز. استفاده از مواد مسهل روز قبل از انجام تست همراه با مایعات فراوان و انجام تنقیه روز قبل یا در روز انجام آزمون. قبل از تست باید تمام لباس‌های خود را درآورید و لباس مخصوص بپوشید. سپس در حالی که روی تخت دراز کشیده‌اید یک عکس ساده رادیولوژی گرفته می‌‌شود. بعد از طریق یک لوله باریک، ماده حاجب را داخل روده تزریق می‌‌کنند. هنگام انجام باریم انما به آرامی نفس‌های عمیق بکشید و در صورتی که احساس دفع به شما دست داد، در مقابل آن مقاومت کنید. پزشک با تصاویر متعددی که از روده می‌‌گیرد، آن را مورد بررسی قرار خواهد داد. گاهی از شما خواسته می‌شود حالت خاصی به خود بگیرید یا اینکه تخت شما را کمی خم می‌کنند تا تصاویر بهتری تهیه شود. ممکن است پزشک با دست شکم شما را کمی فشار دهد تا باریم، خوب در روده‌ها جابجا شود. سپس باریم تخلیه و هوا به داخل روده تزریق می‌شود. گاهی حین گرفتن تصاویر از شما می‌خواهند نفس خود را حبس کنید و برای چند لحظه حرکت نکنید. در انتها معمولا یک یا دو تصویر ساده از شکم گرفته می‌شود. در روش نوع اول که فقط باریم تزریق می‌شود، تست حدود 30 تا 45 دقیقه طول می‌‌کشد و این زمان در روش دوم که هوا نیز تزریق می‌کنند به یک ساعت افزایش می‌‌یابد. بعد از آزمون شما می‌توانید تغذیه عادی خود را از سربگیرید مگر آنکه پزشک مورد خاصی را توصیه کند. در ضمن مایعات فراوان مصرف کنید تا باریم هر چه زودتر دفع شود و آبی که در اثر مصرف مواد مسهل از دست داده‌اید، جبران شود.

باریم انما معمولا خسته‌کننده است و بیمار کمی اذیت می‌شود. برای بیشتر افراد آمادگی‌‌های قبل از انجام باریم انما مثل خوردن روغن کرچک و اسهال بدترین قسمت آزمون است. در ضمن ناحیه مقعد می‌‌تواند در اثر این آزمون زخم شود. استفاده از لگن آب گرم و بی‌حس‌کننده‌های موضعی به بهبود این وضعیت کمک می‌کند.

بیمار ممکن است احساس ناراحتی کند یا نتواند جلوی دفع باریوم را بگیرد و باریم را روی خودش یا روی تخت بریزد. پزشک و همکارانش کاملاً به این موارد عادت دارند و می‌‌توانند به شما کمک کنند.

میزی که بیمار روی آن دراز می‌‌کشد، سفت و گاهی سرد است زیرا از جریان هوا برای کاهش حرارت دستگاه‌‌ها استفاده می‌شود. باریوم ممکن است سرد باشد و هنگام ورود آن به بدن احساس سرما کنید. وقتی کولون با ماده حاجب پر می‌‌شود، ممکن است احساس دفع به بیمار دست دهد یا احساس پری یا دل‌پیچه کند. اگر هوا نیز به داخل روده تزریق شود، بیمار احساس نفخ شکم و دل‌پیچه بیشتری می‌کند. کشیدن نفس‌های آرام و عمیق از راه دهان می‌‌تواند بسیار موثر باشد.

احتمالا تا یک روز بعد از انجام تست احساس خستگی می‌کنید. بهتر است کسی را همراه خود داشته باشید تا شما را به منزل برساند. این آزمون برای افراد مسن و ناتوان خسته‌کننده‌تر است. یک تا دو روز بعد از باریم انما دفع مقادیری از باریوم به صورت ماده سفید یا صورتی رنگ کاملا طبیعی است اما در صورت وجود خون‌ریزی، درد شدید شکمی، تب بالای 38 درجه و عدم دفع مدفوع به مدت 2 روز بعد از انجام باریم انما به پزشک خود گزارش کنید.