۱- جلال آل احمد از سالهای ۱۳۲۶ به معرفی آثار و نویسندگان بزرگ معاصر غربی پرداخت. از جمله این که برای اول بار با ترجمه رمان بیگانه از آلبر کامو او را به جامعه ادبی معرفی کرد. و یا اینکه چند سال بعد با ترجمههایی از آندره ژید، یونگر، اوژن یونسکو، داستایوسکی نقش بسیار موثری در پیش برد ادبیات معاصر ایفا کرد.
۲- معرفی بیشتر شعر نو نیمایی و کمک به گسترش آن
۳- حمایت از شاعرانی چون احمد شاملو و نصرت رحمانی و حمایت از جوانان دیگر
۴- نثر جلال آل احمد باعث یک جهش بیسابقه در نثر فارسی شد جهشی به سوی فضای هیجان عصبانیت و...
۵- تاثیر پذیرفتن و تقلید دیگران از آثارش (به خصوص نویسندگان، روشنفکران و دانشجویان) باعث گسترش هر چه بیشنر نوع نگارش ادبی آل احمد شد به گونهای که او به الگویی در میان طیف ادبی و مردمی تبدیل شد.
۶- ایجاد تشکلهای ادبی و انتشار مقالات گوناگون از دیگر خدمات جلال به ادبیات معاصر است. در حقیقت در نیمههای دهه ۱۳۴۰ جلال نقش «پدر خوانده» ادبیات ایران را ایفا میکرد.
۷- جلال آل احمد ادامه دهندهٔ راهی بود که محمدعلی جمالزاده و صادق هدایت در سادهنویسی و استفاده از زبان و لحن عموم مردم در محاورات، آغار کرده بودند. در واقع این نوع نوشتن و استفاده از زبان محاورهای به وسیلهٔ جلال به اوج میرسد و گسترش مییابد.
دیشب را خونه داداش رضاسپاهان شهر موندم تا کنار مامان باشم.
سخته برام جایی جز خانه خودم چشمام به صبح گشوده بشه.
هوای خوبی داره سپاهان شهر.خنک.تمیز و سکوت شهر هم دیگه هیچ.
ساعت 5.45 صبح به مقصد اصفهان حرکت کردم.ولی تا 6.45 نرسیدم.
اکشالی نداره.
باز چنین کاری خواهم کرد