هوش

روانشناسی - هوش چیست ؟

هوش چیست؟
آیاهوش همان استعداد است؟

 قوۀ ابتکار است؟

 دانایى است؟

قدرت یادگیرى است؟

 حافظۀ‌ قوى براى از بر کردن شمارۀ تلفن و شعر است؟

 توانایىِ برآمدن از پس مشکلات است؟

.

تعاریف هوش‏

چندین راه براى تعریف هوش وجود دارد. سه نظر متداول:

هوش عبارت است از توانایى یادگیرى.
هوش عبارت است از توانایى فرد در تطبیق با محیط خود.
هوش عبارت است ازتوانایىِ تفکر انتزاعى (براونینگ، 1990).

این سه تعریف مغایر یکدیگر نیستند.

تعریف اول تأکید بر تعلیم و تربیت دارد.

 تعریف دوم بر شیوه مواجهه افراد با موقعیتهاى جدید تأکید مى‏کند،

و تعریف سوم ناظر بر توانایى افراد در زمینه استدلال کلامى و ریاضى است.

 به این ترتیب، این سه توانایى با یکدیگر وجوه مشترکى دارند.


در زمینه هوش دو نظر کلى وجود دارد:

نظریه هوش کلى --------نظریه چند عاملى.
بر پایه نظریه هوش کلى، تواناییهاى ذهنى انسان داراى یک عامل مشترک است که اسپیرمن آن را عامل g (حرف اول general) معرفى مى‏کند.

 در نظریه چند عاملى، چند عامل مجزا یا مهارتهایى اساسى وجود دارد که هر فعالیتى با یک یا چند عامل از آنها درگیر است. براى مثال، ترستون بر این باور است که هوش از شش عامل تشکیل یافته:

عامل عد دى : مهارت انجام عملیات ریاضى با صحّت و سرعت.
عامل کلا مى : مهارت انجام آزمونهاى درک کلا مى.
عامل فضایى : مهارت به‏کارگیرى اشیا در فضاى تخیلى.
عامل روانى (سیّالىِ) کلمات : مهارت به‏کارگیرىِ سریع کلمات.
عامل استدلال : مهارت کشف قوانین تفکر قیاسى و استقرایى.
عامل‏ حافظه : مهارتِ‏ یادسپارى ‏و یادآورىِ سریع.
در ایران بسیارى از پدران و مادران، و حتى مربیان آموزش‏دیده، بر این باورند که واداشتن کودک به حفظکردنِ اشعار و چیزهاى دیگر، خصوصاً در اوان کودکى، حافظۀ او را تقویت مى‏کند و کمکى است به افزایش هوش و پیشرفت آتى او.

در این باره مى‏توان گفت صِرف تقویت حافظه طوطى‏وار تأثیرى قابل اثبات در افزایش کلّى ِ هوش کودک ندارد و این جنبه تنها یکى از عوامل مؤثر در هوش به شمار مى‏آید.

 مشهورترین نظریۀ چندعاملى ِ هوش را گیلفورد در سال 1959 پایه‏گذارى کرد.

 در الگوى او 120 عامل مجزا قابل تشخیص است.